در ادامه ی بحث خانواده به انتخاب های مهمی که یک نفر در طول عمر خود دارد اشاره می کنم. همه ی ما در طول عمر هر لحظه در حال انتخاب هستیم. اکثر انتخاب های روزمره ی ما تکراری است و اگر هم در انتخاب اشتباه کنیم ضرر آن چنانی برای ما ندارد. در طول زندگی دو انتخاب اساسی داریم که اگر اشتباه باشد زندگی را خراب می کند. به همی دلیل این دو انتخاب باید بسیار دقیق و کاملاً حساب شده باشد تا مسیر زندگی از حالت طبیعی آن خارج نشود. این دو انتخاب یکی انتخاب همسر است و یگری انتخاب شغل.
انتخاب همسر
در ادوار گذشته حتی انتخاب همسر برای فرزندان نیز در اختیار و اراده والدین و مخصوصاً پدر خانواده قرار داشت و فرزندان به نسبت ادوار متأخر، چندان قدرت یا زمینه انتخاب نداشتند.
انتخاب شغل
این امر گاهی به انتخاب‌های دیگر از جمله انتخاب شغل نیز تسری می‌یافت و مثلا پسران معمولا حرفه پدران خود را دنبال می‌کردند. اصولا خانواده مجرایی بود که استعدادها و خواست‌های فرزند را در مسیر معیّنی هدایت می‌کرد.
سبب اصالت
در عین حال در خانواده‌های عادی و عامه و کسانی که تحصیل کرده نبودند یا از امتیازات خاص بی بهره بودند، تنها ملاک امتیاز به ویژه در اموری چون ازدواج و وجاهت اجتماعی، تربیت خانوادگی و اصالت نسب و حسب بود و طبعآ میزان پیوستگی و احترام حاکم میان اعضای خانواده و به ویژه نحوه رفتار فرزندان با پدر و مادر یکی از ملاک‌های شرافت و اصالت خانوادگی تلقی می‌شد. در دوران جدید با توجه به تنوع نیازها و میزان توانایی یا ناتوانی خانواده‌ها در برآوردن آن‌ها و تعارض‌های ارزش‌های خانوادگی با معیارهای بیرونی، این احترام ورزی دچار چالش‌هایی شده است. درباره برخی مشکلات تربیتی در خانواده‌های امروز به این منبع رجوع کنید و درباره کودکان و مسائل تربیتی آنان در خانواده‌های کشورهای مختلف اسلامی به این منبع رجوع کنید.
روابط
با این حال، اعضای خانواده‌های مسلمان همچنان بسیار به یکدیگر نزدیک‌اند و علاوه بر مناسبات عاطفی و بستگی‌های درون خانوادگی، روابط خویشاوندی با عموها، عمه‌ها، خاله‌ها، دایی‌ها و فرزندان آنان نیز همچنان مورد توجه است. برای نمونه‌هایی از امثال عربی که بر پیوندهای استوار خانوادگی دلالت دارد به این منبع رجوع کنید.
تقلیل روابط
فشارهای اقتصادی و به‌طور کلی تحولات اجتماعی باعث شده است که بسیاری از والدین یا هر دو در بیرون خانواده کار کنند و عملا نقش پدر به عنوان نان‌آور و مادر به عنوان مربی مطلق کودک به تدریج تغییر کرده است. درباره تأثیر توسعه اقتصادی و صنعتی در تغییر شکل وظایف در خانواده‌ها به این منبع رجوع کنید. مهاجرت برای کار و تحصیل ، بسیاری از اعضای خانواده را از هم جدا می‌کند. دولت ها به تدریج بخش‌های وسیعی از کارکردهای خانواده را برعهده می‌گیرند و نهادهای خدماتی اجتماعی چون مهدکودک ها و خانه‌های سالمندان میان سه نسل تعریف شده خانواده فاصله می‌اندازند.
کشش خویشی
با این حال، روابط خویشاوندی در جهان سنّتی اسلام آثار خود را حفظ کرده است، چنان که مهاجران به شهرهایی می‌روند که یکی از اعضای خانواده یا خویشاوندان پیشتر در آن‌جا استقرار یافته باشد یا در کارگاه و شرکت‌هایی به کارمی‌پردازند که خویشاوندانشان در آن‌جا به نحوی عضویت دارند. این حفظ روابط به گونه‌ای است که شاید یکی از علل رواج روابط به جای ضوابط در بیشتر جوامع اسلامی، استمرار و قوت پیوندهای خانوادگی و خویشاوندی باشد.
